Vroegtijdige detectie van door virussen geïnfecteerde pootaardappelen. ‘VVF- Virus-induced Volatile Fingerprinting’

LEADER project 2023-2024

Beschrijving project

Dit project zet in op het meten van vluchtige stoffen die door virus geïnfecteerde pootaardappelen worden afgegeven. Dergelijke stoffen worden aangeduid als ‘volatile organic compounds’ (VOC’s). Het meten van VOC’s voor de detectie van infecties is veelbelovend omdat de compositie van vluchtige stoffen veelal verschilt tussen gezonde en geïnfecteerde planten. Daarnaast worden deze stoffen in een vroeg stadium van infectie afgegeven, veelal ruim voordat de plant ziekteverschijnselen vertoont.

Probleem

In de pootaardappelsector vormen met name virussen een probleem. Huidige strategieën om virusinfecties te beperken zijn o.a. het grootschalig testen van knollen en het planten van schoon pootgoed, evenals het tijdig verwijderen van geïnfecteerde planten om verdere verspreiding te voorkomen. Het lange termijn doel van dit project is om een alternatieve methode te ontwikkelen waarmee grootschalige voorselectie van virusvrije aardappelknollen voor poten mogelijk wordt gemaakt. Het huidige project dient ervoor om vast te stellen of aardappelknollen meetbare hoeveelheden geurstoffen afgeven en om inzicht te krijgen in de compositie van het geurstofmengsel bij infectie met verschillende virussen.

Aanpak

Om dit te onderzoeken worden onder gecontroleerde omstandigheden aardappelplanten geïnfecteerd met verschillende virussen. Door middel van mechanische inoculatie worden knollen verkregen die met verschillende virussen zijn besmet. Van zowel geïnfecteerde als virusvrije knollen worden de geurstoffen verzameld en geanalyseerd door middel van gaschromatografie in combinatie met massaspectrometrie (GC-MS). Dit is een analytische techniek waarmee het volledige geurstofprofiel in kaart kan worden gebracht en waarbij individuele stoffen geïdentificeerd kunnen worden.

Verwacht resultaat

Een methode voor het karakteriseren van vluchtige vingerafdrukken van met virus geïnfecteerde en virusvrije aardappelknollen. Deze informatie legt de basis voor een nieuwe detectiemethode waarmee in een vroegtijdig stadium – nog voor het poten van de aardappels – geïnfecteerde knollen worden geselecteerd en verwijderd. Een positief resultaat kan ook leiden tot een grootschalige publiek-private samenwerking met de pootaardappelsector en andere (landbouw-)sectoren.

Belang voor teler en milieu

Vroegtijdige detectie van door virussen geïnfecteerde pootaardappelen legt de basis voor een vervolgontwikkeling via ‘smart farming’ gericht op het uitselecteren van zieke knollen voordat deze worden gepoot. Deze aanpak voorkomt onnodige inzet van gewasbeschermingsmiddelen en is vertaalbaar naar andere gewassen. Een dergelijk resultaat verhoogt de teeltopbrengst en past in een meer milieu vriendelijke teelt.

Partners

Universiteit van Amsterdam

Pootaardappelteler Maatschap Geerligs

Amsterdam Green Campus

Vertify

Haute Equipe

Publicaties

Hier zullen tzt de publicaties verschijnen.