Natuurinclusieve Gebiedsontwikkeling

2022-2024

Beschrijving project

Probleem

De verstedelijking levert een grote bijdrage aan de afname van biodiversiteit, de uitstoot van broeikasgassen en de impact van klimaatverandering. Het vraagt om innovatie in gebruik van bouwmaterialen, toepassing van groen en nieuwe vormen van stedelijke samenwerking. Natuurinclusieve gebiedsontwikkeling biedt kansen om verschillende actuele opgaven van de stad integraal op te pakken zoals biodiversiteitsverlies, klimaatmitigatie via CO2-reductie, klimaatadaptatie en mobiliteitstransitie. Er is echter een sterk tekort aan kennis om ecologisch en biobased te bouwen en hoe dit op gebouw, kavel, gebied en ecosysteemniveau precies te organiseren en financieren. Van de vele recente innovaties in de natuurinclusieve bouw en gebiedsontwikkeling is nog nauwelijks bekend wat de verschillende waarden zijn voor de gebruiker en onderliggende ecosysteem.

Aanpak

In dit project wordt onderzocht wat de knelpunten en kansen zijn voor een transitie naar natuurinclusiviteit bij gebiedsontwikkeling in management en uitvoering, en welke handvatten ontwikkeld kunnen worden om de transitie te versnellen. Op basis van de gesprekken met praktijkpartners, richten we ons op drie aspecten van natuurinclusieve gebiedsontwikkeling: biobased bouwmaterialen, natuurlijke vergroening en de governance aspecten. Deze onderdelen worden onderzocht in een verschillende case studies waarin diverse natuurinclusieve gebiedsopgaven liggen. Via vergelijkend onderzoek worden succes- en faalfactoren in kaart gebracht en handvatten voor natuurinclusieve gebiedsontwikkeling geïdentificeerd.

Verwacht resultaat

Het project leidt onder andere tot uitgangspunten voor natuurinclusieve gebiedsontwikkeling, een vertaling in een programma van eisen en een daaraan gekoppeld puntensysteem voor aanbestedingen.

Contactgegevens

Partners

Publicaties en impressies versnellingssessies

Binnen dit project worden verschillende versnellingssessies georganiseerd. De derde heeft recentelijk plaatsgevonden. Governance aspecten van natuurinclusiviteit stonden centraal. Samen met de praktijkpartners werden internationale voorbeelden van natuurinclusieve puntensystemen zoals Malmö, Stockholm, London en Berlijn geanalyseerd op lessons learnt, knelpunten en mogelijke oplossingsrichtingen in Nederlands beleid.

Key takeaways:
► Puntensystemen vertalen waarden cq ecosysteem diensten naar oppervlakte en type groen maar is niet altijd inzichtelijk hoe precies.

► Voordelen van vergroening verdienen vooraf een brede overweging want er is meer dan alleen biodiversiteit of klimaat, het kan ook een krachtige (ouderwetse) sociaal-culturele drager zijn.

► Het aantal punten a.d.h.v. het ontwerp ligt soms hoger dan na realisatie. Zeker wanneer de jaren verstrijkt. Leren dus van de uitwerking in de praktijk, mazen dichten en langjarige kwaliteitsborging.

►Kwaliteit monitoren van vergroening blijkt uit onderzoek is essentieel om het gewenste niveau uit de ontwerpfase en zelfs realisatie langer vast te houden. Beheer vraagt om kennis, tijd en coördinatie. Maar waar de versnipperde verantwoordelijkheid ligt is vaak ingewikkeld.

► Toepassing puntensystemen veelvuldig op blokniveau maar samenhang met publieke (groene) buitenruimten en aanpak van opgaven wordt onvoldoende hierin meegenomen.